Voorall inspreektekst nieuwe stembiljet

Beste leden van de gemeenteraad,

Voorall, de belangenorganisatie voor Hagenaars met een beperking, is blij met het verzoek van het ministerie van BZK om deel te nemen aan het experiment voor een nieuw stembiljet bij de gemeenteraadsverkiezing in 2026. Als grote gemeente heeft Den Haag bij de gemeenteraadsverkiezing te maken met enorme stembiljetten. Voor mensen met een beperking is dit uitermate lastig. Juist daarom is het belangrijk dat Den Haag deelneemt aan dit experiment.

Voorall test al jaren de toegankelijkheid van de verkiezingen samen met ervaringsdeskundigen. Uit deze testen blijkt dat het huidige stembiljet voor mensen met een fysieke beperking te groot is om goed te kunnen hanteren. Zij kunnen het stembiljet niet zelfstandig dichtvouwen, waarmee hun stemgeheim in het geding komt.

Voor mensen met een visuele beperking is het huidige stembiljet onoverzichtelijk. Het nu voorgestelde stembiljet is veel kleiner en daardoor beter te hanteren en duidelijker.

Er is nog een andere groep stemmers die veel baat heeft bij het nieuwe stembiljet. Dit zijn de mensen die een cognitieve beperking hebben. Denk bijvoorbeeld aan mensen met een verstandelijke beperking, mensen met niet aangeboren hersenletsel, mensen met een lichte vorm van dementie en mensen met een psychische kwetsbaarheid.

Daarnaast is er een grote groep mensen die laaggeletterd, analfabeet of anderstalig is. Samen met de mensen met een cognitieve beperking gaat het in Nederland om ca 2.5 miljoen mensen. Voor Den Haag zal het dan ook gaan om een substantieel deel van de kiezers.

Voor al deze kiezers is het huidige stembiljet onvoldoende toegankelijk. Een deel van hen stemt niet vanwege de complexiteit van het stembiljet.

Een groot aantal Haagse kiezers heeft dus baat bij gebruik van het nieuwe stembiljet. Voor hen worden de verkiezingen toegankelijker.  

De ervaringen van de experimenteergemeenten van 2024 van mensen met een beperking zijn positief. Ze ervaren het als beter leesbaar en makkelijker hanteerbaar. Door het gebruik van partijlogo's en minder tekst is het stembiljet makkelijker te lezen. Daardoor is het toegankelijker voor een veel grotere groep kiezers. Ook Iederin, de landelijke belangenorganisatie voor mensen met een beperking, staat positief tegenover het voorgestelde biljet.

Bij de introductie vindt Voorall het belangrijk dat er goede informatie over het nieuwe stembiljet komt en dat deze informatie toegankelijk is voor iedereen. Daarnaast moeten mensen kunnen oefenen met een proefbiljet. Om ongeldige stemmen te voorkomen biedt Voorall aan uitleg te geven over het nieuwe biljet en proefsessies te organiseren.

Ook is het belangrijk te leren van de ervaringen. Wanneer Den Haag deelneemt aan de experimenteerwet vergroten we de invloed op de uiteindelijke vormgeving van het stembiljet.

We roepen uw raad daarom op om in te stemmen met deelname aan de experimenteerwet.

Dank u wel voor uw aandacht.