Wereldprimeur Het Nationale Theater: slimme AI bril met realtime ondertiteling in 223 talen
Op Global Accessibility Awareness Day (15 mei 2025) kondigde Het Nationale Theater een technologische innovatie aan voor de podiumkunsten: een slimme bril die live gesproken tekst van acteurs omzet naar real-time ondertiteling in 223 talen. Voor iedereen die graag naar het theater wil, maar geen of beperkt Nederlands spreekt, doof of slechthorend is, zijn voorstellingen toegankelijker geworden dankzij de nieuwe AI-gedreven technologie. Het Nationale Theater bedacht het concept voor deze innovatie, genaamd LiveText en biedt de service in het najaar gratis aan in haar theaters en op tournee. Eind juni, op het Holland Festival, wordt LiveText officieel geïntroduceerd.
Een aantal ervaringsdeskundigen vanuit Voorall was onderdeel van het testteam van de brillen. Voorafgaand aan de officiele introductie zullen meer testmomenten volgen waarbij we opnieuw onze ervaring met het systeem zullen delen met Het Nationale Theater.
Vernieuwd concept van de slimme bril
Op dit moment zijn slimme brillen en boventiteling voor theaters sporadisch beschikbaar. Dit komt onder meer door de arbeidsintensieve aanpak van vooraf in te voeren scripts. Met de innovatieslag van LiveText worden 223 talen beschikbaar op ieder gewenst moment, inclusief talen met een andere leesrichting, tekens en letters. Daarmee worden zowel niet-Nederlandstaligen als ook 1,5 miljoen doven en slechthorenden in Nederland bij theatervoorstellingen bediend. Hoewel ontwikkeld voor theater, is de technologie breder toepasbaar, bijvoorbeeld bij meertalige congressen of internationale live-evenementen. Het concept voor de bril is bedacht door Het Nationale Theater, ontwikkeld met partner XRAI op basis van Dante technologie.
Hoe de technologie werkt
Uniek aan de toepassing is dat de ondertiteling gebaseerd is op de acteursstemmen en niet op een vooraf ingevoerd toneelscript. Het geluid (spraak of zang) wordt via de microfoon van iedere individuele acteur via de audiotafel doorgezonden naar de software. Die software zet de gesproken woorden real-time om naar tekst, al dan niet vertaald, en zendt de ondertiteling direct naar de slimme bril in de zaal. Bezoekers zien de tekst op dezelfde afstand als waar zij de acteurs zien staan, wat bijdraagt aan een rustige kijkervaring. Met verschillende kleuren wordt duidelijk wie aan het woord is.
Meer weten? Klik hier voor het volledige artikel en hier voor de video.